«اُوریُون» (Orion) نام یک شکارچی غولپیکر در اسطورههای یونانی است که پس از مرگش، زئوس، خدای خدایان، به عنوان یادبود نقش او را در آسمان شب حک کرد و صورت فلکی اُوریُون (جبّار یا شکارچی) شکل گرفت؛ همچنین عنوان اولین قطعهی جدیدترین آلبوم اثر سایمون کستِنگی ( Simon Castonguay )، آهنگساز کانادایی سبک موسیقی کلاسیک است که آلبومهایش را با نام هنری تمبور (Tambour) منتشر میکند*.
عنوان این آلبوم «صورت های فلکی ( یا چطور زمان را متوقف کنیم )» است و هر 5 قطعهی آن، اسم یک صورت فلکی را یدک میکشند؛ که البته داخل پارانتز عنوان دیگری هم برای هر قطعه نوشتهشده. سعی کردم ارتباطی بین عنوانها پیدا کنم؛ که شاید قطعات پازلی باشند (یا مثلاً پیشمادههای معجونی باستانی برای توقف زمان!) ولی فکرم هنوز به جایی قد نداده. موسیقیهای دیگر آلبوم، بادبان (Vela)، دبّ اصغر (Ursa Minor)، ذاتالکُرسی (Cassiopeia) و شِلیاق (چنگ رومی، Lyra) نام دارند.
قطعهی اُوریُون شنیدنی است و موزیکویدیویِ آن (ویدیوی بالا از یوتیوب؛ میتوانید آن را از این لینک هم دانلود کنید) به درک فکرهای پشت ساخت آلبوم کمک میکند. سر تراشیدهی دختر و نگاه خیرهاش و سکوت، انگار تداعی «مرگ»اند. شاید سرطانی (مرگ) که درمانپذیر نیست؛ پس شیمیدرمانی (هدفهای کوچک و بزرگِ بیهوده برای علاجِ موقتِ احساسِ پوچی) متوقف میشود و موهای ریخته کمی رشد میکنند، امّا وقت چندانی باقی نیست. برای دوباره بهپیشرفتن، نواختن پیانو (زندگی یا شاید امید) در پاییز و زمستان و رعد و برق سرپناهی میشود برای آدمی با سقف زندگی فروریخته؛ و همانطور که پیانو رفتهرفته شکستهتر و زواردررفتهتر میشود، شکارچیِ مرگ هم نزدیک و نزدیکترِ طعمهاش میخزد. دختر لحظهای ناامید میشود و سکوت همهجا را میگیرد؛ ولی با وجود خستگی تن و پوسیدگی پیانو ادامه میدهد ... تا جوانههای نغمهاش بیشتر و بیشتر ببالند. دوربین مدام دور پیانو میچرخد تا گردش ایّام را نشان دهد ...
نمیدانم؛ شاید برداشتی دور از نظر آهنگساز کردهام؛ ولی «زندگی» همین است. «تولد» و «مرگ» و «نغمه»ای در این میان؛ همانطور که ژاله اصفهانی سروده:
«زندگی صحنهی یکتای هنرمندی ماست
هر کسی نغمهی خود خواند و از صحنه رود؛
صحنه پیوسته بهجاست؛
خرّم آن نغمه که مردم بسپارند به یاد»
زمان را میتوان متوقف کرد؟ نمیدانم؛ ولی میتوان لحظههایی را، احساسهایی را، خندهها و گریههایی را تصویری را، نوایی را در یک نقطه ثبت کرد. زمان، سالهاست برای تکهای از وجود هومر متوقف شده و ملودیهای بتهوون هم، گوش چندین نسل را نوازش دادهاند. بعضیها معتقدند این همان جاودانگی است. حالا که فکرش را میکنم نه؛ نیست. «سکون» است. پرندهای که سرود خالقش را زمزمه میکند در قفس «یک لحظه» بال میزند؛ امّا مانده ... در حسرت پرواز.
* Tambour در زبان فرانسه یعنی سِتِ درام ( Drums، از آلات موسیقی )
+ اگر میخواهید همهی آلبوم را گوش دهید، میتوانید از این لینک (از کانال تلگرام Alternative Music )، آن را دانلود کنید.
پینوشت بیستونهم فروردین 1399: در نسخهی قدیمی این پست نوشتهبودم شاید ارتباطی بین اسم بیماری «اوریون» (یک عفونت ویروسی واگیردار که با عفونت غدهی بناگوشی شناخته میشود) و اسطوره و کلمهی یونانی «اوریون» وجود داشتهباشد که برداشت اشتباهی بود. اوریون هم مثل دستهی بزرگ دیگری از کلمات زبان ما، عاریهای از فرانسه است (Oreillons) و در زبان انگلیسی به این بیماری Mumps میگویند.