۵ مطلب با موضوع «سِفر خروج» ثبت شده است

سکوت

خواب‌هایم دیگر رنگ ندارند ... یک رنگ که جان ببخشد به واژه‌ها و بال و پر بدهد به خیال ... یک رنگ؛ مثل رنگ پرکلاغی ... 

و صداهایی که مرا به اعماق غار تاریک درون می‌برند؛ با خاطراتی شوم و پیشگویی‌هایی شوم‌تر ...

و سؤال‌هایی که دلم می‌خواهد جوابشان سکوت باشد ...

سلوک؛ در سکوت.

۲۲ مرداد ۰۱ ، ۲۰:۲۸
فانوسبان

لا بمل

آخرین سطر را که خواند، تکه کاغذ را روی آبی که تا لبه‌ی گوشش بالا آمده‌بود رها کرد. بی‌ نایِ تکان خوردن، در واکنش به برخورد قطره‌هایی که از لای تخته‌چوب‌های بالای سرش پایین می‌ریختند، پلک ‌می‌زد و کمی که گذشت چشم‌ها را بست و دیگر باز نکرد. لحظه‌ای هست، لحظه‌ی رهایی؛ که همه‌ی صداهای دوروبر آرام می‌گیرند، و تنها یک نُت در دنیای آدمی منعکس می‌شود؛ دنیا کوه است و آن تک نُت: خود، خود، خود، خود ... و همه‌ی گذشته و حال مثل یک موج به آرامی شروع به محوشدن می‌کنند.

«آلدا معنی خاصی داره؟»

«یه معنی‌اش میشه موج»

آن لحظه‌ که از زمین جدا شد، گمان کرد که تمام کرده و مرگ است که او را بالا می‌کشد ولی با لنگر انداختن تنش و هجوم آب به داخل سوراخ‌های بینی‌، تک تک سلول‌های تنش داد زدند: هوا

آب رفته رفته پرفشارتر می‌شد و او دست و پا می‌زد. مثل گلوله‌ای از آتش در استخری از آب، چند ثانیه مانده تا خاموشی.

به این فکر کرد چقدر آدم‌های اشتباهی در زندگی‌اش زیاد بودند ... و چقدر او اشتباهی بود. آب او را به مانعی کوباند. در تاریکی چشمانِ بسته، نوری دید؛ از لابه‌لای شاخ و برگ‌ بالای سرش. روی چمن‌ها دراز کشیده‌بود‌، دم‌دمای غروب. 

«فکر می‌کنی احتمالش چقدره ... »

نگاهش را از برگ‌ها به چهره‌ی زنی که کنارش بود انداخت تا نشان دهد گوشش با اوست.

« ... که سکوت دو نفر با هم جور باشه»

«کمه»

« سکوت نُت مهمی تو موسیقیه؛ اینکه کی اجرا بشه و چقدر طول بکشه، مسیر یه قطعه رو عوض میکنه.»

«بعضی وقتا به گرفتن روزه‌ی سکوت فکر می‌کنم. چی می‌شد اگه همه‌ی زندگی تو نگاه و احساس خلاصه می‌شد ... »

«فقط همین؟!»

لبخند زد «و یک آغوش»

گِلی که در دهان و بینی‌اش فرو می‌رفت و سردردی که به دنبال تبش آمده‌بود و مثل خنجر جمجمه‌اش را می‌شکافت، تحمّل آن وضع را سخت‌تر می‌کرد. دست و پا می‌زد تا به سطح برسد، و هر بار جرعه‌ای هوا می‌مکید و دوباره در سیلاب فرومی‌رفت. 

«و سفرِ پوچِ مسافر، عقیم می‌ماند؛ و نگاه خیره‌ی خانه به راه، رحیل ...»

چند لحظه به سکوت گذشت.

«آلدا ... فکر می‌کنی احتمالش چقدره؟»

خندید «چی؟»

«که یه کبوتری یه روز تصمیم بگیره تا عمر داره پرواز کنه؟»

«کمه»

برای یک جاندار پرنده و معلق بین خاک و ابر، غرق شدن در آب فرجام نامحتملی است ... و زندگی چه بازی غریبی دارد.

و یک جرعه‌ی دیگر هوا گرفت. 

«حاضری؟»

«آره»

«چشماتو ببند»

«بسته است»

«فقط رو صدای من تمرکز کن»

«باشه»

« "دم غروب، میان حضور خسته‌ی اشیا / نگاه منتظری حجم وقت را می‌دید ..." »

و دیگر دست و پا نزد.

۲۲ خرداد ۹۹ ، ۰۰:۳۷
فانوسبان

سی

«من این قمقمه را، در روزهایی سخت، جان به لب از خونریزی و گرما، به یک امید از خودم جدا نکردم: باران. یک شب قبل از جدایی همیشگی من از آن قتلگاه، تشنگی‌ام را به یک شهاب بسته‌بودم؛ بی‌خبر از طوفانِ پیشِ رو. بعد از طلوع آفتاب، طولی نکشید که ابرها گرد آمدند و باران گرفت. خودم را با چند بار پر و خالی کردن همین قمقمه سیراب کردم. صدای موتورهایی دیزلی که نزدیک و دور می‌شدند توجهم را جلب کرد و از سکوت غیرطبیعی‌ِ بعد از دورشدن آخرین وسیله‌ی نقلیه، حدس زدم که صدای رفت و آمد ماشین‌های حمل سرباز بوده. خوش‌باورانه این وقفه‌ را به فال نیک گرفتم‌ و از اینکه ایستاده، و نه در حال خزیدن روی گِل، پیش می‌رفتم، خوشحال بودم. ساعت‌ها زیر بارانی تند، روی آن زمینِ حالا لجن‌زار پای زخمی را کشیدم؛ طوری که دردِ پای سالم از درد برادر گلوله‌خورده‌اش پیشی گرفت. تب داشتم. قطره‌ها پی‌درپی از لبه‌ی کلاه سقوط کرده و به گِل می‌نشستند. لباس‌های خیس به تنم چنگ انداخته‌بودند و خونابِ روی باند سفیدِ زخم، محو و محوتر می‌شد؛ نه از قلّت خون که از کثرت آب. در همین حال و در لبه‌ی ناامیدی، تکه‌ زمینِ خشکی که به لطف چند تخته چوبِ سقفش و چهار پنج کیسه‌ی شنیِ اطرافش از آب در امان مانده‌بود، در صد قدمی خودی نشان داد؛ دردِ بیشتر را به جان خریدم و سریع‌تر گام برداشتم. بعد از رسیدن، تنها کاری که توانستم بکنم، انداختن کوله و بعد تن رنجورم روی زمین بود. چند دقیقه به همان حال بودم و بعد، درِ همین قمقمه را از آب پر کردم تا کبوترِ زخمیِ کزکرده‌ی داخل کوله‌ام نوکی تر کند. کم‌جان‌تر از قبل سرش را تکان می‌داد. خوابم برد یا بیهوش شدم ... وقتی پلک‌های داغم را از هم باز کردم، هنوز باران می‌بارید. از تب می‌سوختم؛ لباس‌ها را درآوردم. باند زخم را باز کردم، شستم و دوباره بستم. شروع کردم به پاشویه و گذاشتم یک آستینِ خیس روی پیشانی‌ام بماند. سرم روی یکی از کیسه‌های شنی و درازکش، از خنکای دلپذیر زیرم شکایتی نداشتم؛ آب داشت به داخل سرپناه می‌خزید. لحظه‌ای یک برجستگی‌ در زمین کنارم دیدم. یک قمقمه‌ی پلاستیکی، با جلد برزنتی و حروف مخفف کنده‌شده‌ی ل و آ. داخلش تکه کاغذی لوله‌شده‌؛ وصیت یک سرباز. 

تکه کاغذی که گیرآورده‌ام کفاف نوشتن قصّه‌‌اش را نمی‌دهد امّا همانطور که او از داستان روز پیدا کردن قمقمه‌ی قبل و کاغذ داخلش نوشته‌بود، من هم نوشتم. 

و در انتها، تنها خواسته‌ی من، به خاطر سپردن یک شعر است: که "هیچ چیز از آن انسان نیست/ هرگز / نه قدرتش، / و نه ضعفش، / و نه دلش حتی ... / و آن دم که به گمانش دست به آغوش می‌گشاید / سایه‌اش صلیب می‌نشاند ..." و گران‌ترین صلیبِ بر دوش / پدر بودن است.»

۱۰ خرداد ۹۹ ، ۱۲:۱۷
فانوسبان

رِ

«آرزو کن ...»

«چی؟»

«یه شهاب گذشت، اونجا ...»

«ول کن بابا»

«چرا می‌خندی، می‌گم یه آرزو کن»

«باشه، بذار فکر کنم ... آلدا؟»

«بله؟»

«به تسخیر شدن اعتقاد داری؟»

«اگه منظورت این سرزدنای گاه و بی‌گاه منه، شاهد مدعات همینجاست»

«نه؛ تو خاطره‌ای. منظورم تسخیر شدن با یه احساسه. یه عذاب وجدان؛ خونی که هیچ وقت شسته نشه.»

«همیشه راهی برای جبران هست، نه؟»

«همیشه؟ ... پس اعتقاد نداری؟»

«آرزو کردی؟ ... نخند، بگو»

«مگه فرقی هم میکنه؟»

«آره»

«آب می‌خوام. قمقمه‌ام ته کشیده»

«با این حساب فردا بارون میباره ...»

«امیدوارم»

«کبوتره چطوره؟»

«بالشو بستم. نمی‌دونم بدون دونه چقدر دووم بیاره.»

«تو یه راهی پیدا می‌کنی.»

«کار من بود.»

«چی؟»

«زدن بالِش با تیر»

«از کجا می‌دونی؟»

«خودش بهم گفت ... با چشماش»

«مگه فشنگا رو خاک نکردی؟»

«ماجرای خیلی سال قبله»

«سایه‌ها خوابن؟»

«نه. قبل از اومدنت یکیشون از جلوم گذشت. زیر نور ماه واضح‌تر بود. بی‌هوا دستمو بردم سمت کوله‌ام که یادم افتاد خشاب خالیه.»

«وقتشه ادامه بدی.»

«پام درد میکنه»

«لج نکن. وقتشه ...»

«به نظرت از اینجا که خلاص شدم کجا برم؟»

«یه جای دورِ دور. همونجا منتظرتم.»

«خودت یا خاطره‌ات؟»

۰۲ خرداد ۹۹ ، ۱۴:۰۰
فانوسبان

دو

فکر فانوس در بعدازظهری از شهریوری در ویرانه‌های باورهایی قدیمی به سرم زد. در تقلّای اینکه به جای در بند کردن خودم و فراموش شدن، خواستم خلق کنم و بمانم. حالا بیشتر از هر وقت دیگری لازم است در ویرانی این روزها با همان روحیه قد بکشم. یک سِفر خروج، یک شروع.

زمان مثل آن صحنه‌های آهسته‌ی میانه‌ی نبرد در فیلم‌های جنگ جهانی، آرام‌تر از حد معمول می‌گذرد. در مخلوط خاک و خون و عرق و قی، چشمانم را می‌گردانم ... می‌گردم، دنبال چه؟ می‌خواهم صدا بزنم ... که را؟ خسته‌ام و اگر جلوی خونی را که از شریان رانَم می‌رود نگیرم، دیر یا زود، سگ‌های بوکش پیدایم می‌کنند و تا مدت‌ها زمینگیر می‌شوم. باید فکر کنم، فکر کنم و نقشه بکشم و عمل کنم امّا اول باید این زخم را ببندم. پابند که شدم راه می‌افتم. 

اسلحه اغوایم می‌کند. کالبدهای جاندار دوروبرم می‌پلکند و سایه‌شان گاهی از پیش چشمانم می‌گذرد؛ ولی دیگر بس است. من باید خون پایم را بند بیاورم. از خودم می‌پرسم اگر هم بروم به دنبال که؟ چه را؟ خسته‌ام و اگر جلوی خونی را که از شریان رانَم می‌رود نگیرم، دیر یا زود، ردّم را می‌گیرند و تا مدت‌ها شکنجه می‌شوم. در حال حاضر مقصد مهم نیست، فعل رفتن است که باید صرف شود. 

کارم که تمام شد، باقی باند سفید را با دندان می‌برم. فعلا کفاف می‌دهد. آتش‌بس است یا کر شده‌ام؟ از بالای سنگر نیم‌نگاهی می‌اندازم و جوابم را می‌گیرم، هیچ‌کدام؛ سایه‌ها کمین و سکوت کرده‌اند. خشاب اسلحه را درمی‌آورم، فشنگ‌های پُر را روی زمین خالی می‌کنم و کنار پوکه‌هایی قدیمی خاکشان می‌کنم. اگر قرار است بروم، باید به شیوه‌ی درستش باشد، بی شلیک. خشاب خالی را بار می‌گذارم و اسلحه را توی کوله جا می‌کنم. کلاهم را صاف می‌کنم، کوله‌به‌دوش، پشت به خاکریزم. سمت چپم بن‌بست است و سمت راستم راهی طولانی تا ناکجا؛ ولی به همین که هنوز راهی هست راضی‌ام. شروع می‌کنم. سینه‌خیز می‌روم، تقدیر این است که اولین کیلومترها را دنده‌خاکی بروم. شلیک‌ها شروع می‌شوند. شروع می‌کنم به زمزمه کردن. زندگی را زمزمه می‌کنم تا پژواکش را بشنوم ولی تنها صدا، صدای مسلسل‌هاست. وقتش است؛ ضامن امیدم را می‌کشم، و تا جایی که جان دارم دورتر پرتابش می‌کنم. شلیک‌های دیوانه‌وار تا قبل از انفجار آن ادامه پیدا می‌کنند و بالاخره، با بال و پر باز کردن ترکِش‌ها، مسلسل‌ها خفه می‌شوند. گُر می‌گیرم، تنم را سریع‌تر روی خاک می‌کشم و به ضامن‌های نکشیده‌ای که داخل کوله‌ام دارم فکر می‌کنم. مرور زندگی را دوباره از سر می‌گیرم؛ این بار زمزمه نمی‌کنم، فریاد می‌کشم.

حالا خط‌شکن سکوت این سنگر منم و این اوّلین نُت قصّه‌‌‌‌ام است. قصّه‌ای که بارها تکرارشده ولی هربار به شکلی تازه. این داستان ادامه دارد. 

۰۱ خرداد ۹۹ ، ۱۷:۱۵
فانوسبان